Οι πλαγιές που κυκλώνουν το φράγμα καλύπτονται με μικτά δάση φυλλοβόλων δρυός και γαύρου, θάμνους από παλιούρια, άγρια γιασεμί, οξύκεδρους και μια ποικιλία ποωδών φυτών. Μεγάλο μέρος της περιοχής καταλαμβάνεται από συμπλέγματα βράχων. Η πανίδα περιλαμβάνει: ερπετά όπως τυφλίτη , λαφίτη του Ασκληπιού, μεσογειακή και ελληνική χελώνα, πουλιά όπως ασπροκωλίνα, μαυροτσιροβάκο, μαυροπελαργό, θηλαστικά όπως λύκο, πετροκούναβο, αγριόχοιρο, πλατώνι, κ.ά. Υπάρχουν 219 είδη πουλιών εγκατεστημένα στην περιοχή, 59 από τα οποία περιλαμβάνονται στην κόκκινη λίστα της Βουλγαρίας, και 103 των οποίων η προστασία είναι σημαντική σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Το Studen Kladenets έχει παγκόσμια σημασία ως τόπος αντιπροσωπευτικός του μεσογειακού βιοσυστήματος, και επίσης αποτελεί μια από τις σημαντικότερες περιοχές για την προστασία του όρνιου, του μαυρόγυπα, του ασπροπάρη, της πετροτριλίδας και του ευρασιατικού μπούφου.

Οι κύριες ασχολίες των ντόπιων είναι η παραδοσιακή κτηνοτροφία, η γεωργία και η δασοκομία.

Όπως στις περισσότερες νότιες, ξηρότερες περιοχές, έτσι κι εδώ οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν μείζονα απειλή. Η πληθυσμιακή μείωση της περιοχής οδηγεί σε μειωμένους αριθμούς κοπαδιών των κτηνοτρόφων και σε υπερτροφικούς βοσκοτόπους. Η παράνομη υλοτομία, η λαθροθηρία, οι δηλητηριάσεις, οι ακάλυπτοι πυλώνες ηλεκτρικού ρεύματος, ενοχλήσεις από extreme αθλητικές δραστηριότητες και τα αναπτυξιακά σχέδια απειλούν τη βιοποικιλότητα της περιοχής.

Σήμερα, το 14% της περιοχής του Studen Kladenets προστατεύεται ως καταφύγιο, και υπάρχουν τρεις προστατευμένες περιοχές. Το καταφύγιο Valchi Dol αποσκοπεί στη διατήρηση και την προστασία της αποικίας του όρνιου, όπως και άλλων σπάνιων και απειλούμενων ειδών πτηνών, ενδημικών στην Ανατολική Ροδόπη. Το 1989 η περιοχή ανακηρύχθηκε σε σημαντική ζώνη για τη διατήρηση των πτηνών (ΙΒΑ) από την BirdLife International.

Η ειδικά προστατευόμενη περιοχή (SPA) βρίσκεται στην Ανατολική Οροσειρά της Ροδόπης και καλύπτει ένα τμήμα της κοιλάδας του ποταμού Άρδα, ανάμεσα στα φράγματα Studen Kladenets και Ivaylovgrad. Η περιοχή περιλαμβάνει το τμήμα του ποταμού ανάμεσα στο χωριό Rabovo και την πόλη του Madzharovo, μαζί με τις δασώδεις βουνοπλαγιές και τη βραχώδη κορυφογραμμή Iranov.

Το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής καλύπτεται από δάση ξηρόφυτων πλατύφυλλων, αρόσιμη γη, θαμνώδη και ποώδη βλάστηση με χαρακτηριστικούς θάμνους, όπως: ο οξύκεδρος, ο κράταιγος και το άγριο γιασεμί. Στα ζώα που συναντώνται σε αυτή την περιοχή συγκαταλέγονται τα ερπετά ο νοτιο-ανατολικός χτενοτρίτωνας, ο ευκίνητος βάτραχος, η χρυσοφυλλίδα ή αιγαιόσαυρα και η τοιχόσαυρα, η μεσογειακή και η ελληνική χελώνα, καθώς και τα θηλαστικά, όπως το ζαρκάδι, το πετροκούναβο, ο δενδρομυωξός, η αγριόγατα, η κόκκινη αλεπού, είδη νυχτερίδας, κ.ά.

Από τα 142 είδη πτηνών που υπάρχουν στην περιοχή αυτή, τα 31 περιλαμβάνονται στη βουλγαρική κόκκινη λίστα, και η προστασία 65 εξ αυτών είναι σημαντική σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής του Άρδα αποτελεί σημαντικό τόπο για την προστασία νότιων, μη ανθεκτικών στο κρύο ειδών, όπως η ασπροκωλίνα, η λιοστριτσίδα, ο παρδαλοκεφαλάς, και άλλα.

Αυτή η Ζώνη Ειδικής Προστασίας είναι εξαιρετικά σημαντική για την προστασία των γυπών, καθώς αποτελεί μια από τις λίγες περιοχές της Βουλγαρίας με παγκόσμια σημασία για την προστασία του Μαυρόγυπα και του Ασπροπάρη.

Η ΠεριοχήΖώνη Ειδικής Προστασίας Περιοχή Yazovir Ivaylovgrad βρίσκεται στην νοτιοανατολική Βουλγαρία, στην Ανατολική Οροσειρά της Ροδόπης, και περιλαμβάνει τμήμα του Φράγματος Ivaylovgrad στον ποταμό Άρδα μαζί με τις τριγύρω βουνοπλαγιές.

Το Φράγμα Ivaylovgrad βρίσκεται στη στενή κοιλάδα του ποταμού Άρδα. Το μεγαλύτερο τμήμα της περιοχής καλύπτεται από δάση πλατύφυλλων, θαμνώδη και ποώδη βλάστηση και μερικούς βραχώδεις σχηματισμούς. Οι αρόσιμες εκτάσεις βρίσκονται κατά μήκος των ακτών της λίμνης. Τα ζώα που συναντώνται στη συγκεκριμένη περιοχή περιλαμβάνουν ερπετά, όπως η βαλκανόσαυρα, θηλαστικά, όπως ο αγριόχοιρος, η αγριόγατα και το πετροκούναβο, και πουλιά, όπως ο συκοφάγος, .κά.

Από τα 163 είδη πτηνών που υπάρχουν σε αυτήν την περιοχή, τα 42 περιλαμβάνονται στη βουλγαρική κόκκινη λίστα, και η προστασία 73 εξ αυτών είναι σημαντική σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Η περιοχή έχει μεγάλη σημασία για την προστασία και διατήρηση σπάνιων και απειλούμενων οικοσυστημάτων, φυτών και ζώων σε ευρωπαϊκό επίπεδο., όπως: ο ασπροπάρης, ο θαλασσαετός, ο γερακαετός, ο μαυροπελαργός, και άλλα.

Γεωργία και κτηνοτροφία.

Οι απειλές για τη βιοποικιλότητα στην περιοχή αυτή περιλαμβάνουν τις δασικές πυρκαγιές, την παράνομη υλοτομία, τη λαθροθηρία, τις δηλητηριάσεις, τους ακάλυπτους πυλώνες ηλεκτρικού ρεύματος, ενοχλήσεις από extreme αθλητικές δραστηριότητες και τα αναπτυξιακά σχέδια. Η πληθυσμιακή μείωση της περιοχής οδηγεί σε μειωμένους αριθμούς κοπαδιών των κτηνοτρόφων και σε υπερτροφικούς βοσκοτόπους.

Η περιοχή περιλαμβάνει δύο φυσικές τοποθεσίες που ανακηρύχθηκαν προστατευόμενες, για την προστασία σπάνιων ειδών φυτών. Το 2005 η περιοχή ανακηρύχθηκε σε σημαντική ζώνη για τη διατήρηση των πτηνών (IBA) από την BirdLife International.

Η Ειδικά Προστατευόμενη Περιοχή του Dobrostan βρίσκεται στη Δυτική οροσειρά της Ροδόπης, στη νότια Βουλγαρία. Περιλαμβάνει την κορυφογραμμή Dorbostan μαζί με τις γειτονικές κορυφογραμμές: Belocherkovski, Cherni, Chukata και Krustovagora.

Το Dobrostan είναι μια περιοχή με μεγάλο υψόμετρο και ποικιλόμορφο γεωγραφικό ανάγλυφο το οποίο καθορίζεται από κοιλάδες ποταμών. Τα κύρια οικοσυστήματα της περιοχής είναι δάση – πλατύφυλλων, κωνοφόρων και μικτών. Υπάρχουν επίσης, κοινότητες θάμνων, βοσκότοποι και λειμώνες. Στην πανίδα περιλαμβάνονται αμφίβια, όπως η κιτρινομπομπίνα, ερπετά, όπως η τοιχόσαυρα, το κονάκι, θηλαστικά, όπως το κόκκινο ελάφι, η καφέ αρκούδα, ο λύκος, κ.ά.

Υπάρχουν 149 είδη πτηνών στο Dobrostan, από τα οποία τα 28 περιλαμβάνονται στη βουλγαρική κόκκινη λίστα, και η προστασία 60 εξ αυτών είναι σημαντική σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Η περιοχή έχει μεγάλη σημασία, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για την προστασία και διατήρηση σπάνιων και απειλούμενων οικοσυστημάτων, φυτών και ζώων, όπως ο ασπροπάρης, ο χρυσαετός, η αγριόκοτα, ο αγριόκουρκος και ο λευκονώτης.

Δασοκομία, κτηνοτροφία, τουρισμός.

Υπάρχει σχετικά μεγάλη δραστηριότητα στους τομείς της δασοκομίας και της γεωργίας στην περιοχή αυτή, μαζί με τον τουρισμό. Εκτενής υλοτομία σε παλιά δάση, όργωμα βοσκοτόπων και λειμώνων, εμπρησμοί, φύτεμα ξένων ειδών δέντρων, διάβρωση του εδάφους, ανεπαρκής χρήση απομακρυσμένων βοσκοτόπων, κατασκευή μικρών εγκαταστάσεων ύδρευσης και κυκλοφορία μηχανοκίνητων οχημάτων εκτός οδικού δικτύου, αποτελούν λίγα μόνο από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η περιοχή αυτήν τη στιγμή.

Η περιοχή του Dobrostan περιλαμβάνει 14 προστατευόμενες τοποθεσίες, οι οποίες, ωστόσο, καταλαμβάνουν μόλις το 4,3 % της συνολικής έκτασης. Η προστασία τους αποσκοπεί στη διατήρηση τοπίων, δασών κωνοφόρων, βραχωδών σχηματισμών και οικοσυστημάτων με σπάνια είδη ζώων και φυτών. Το Καταφύγιο Chervena Stena ιδρύθηκε το 1962, και το 1977 ανακηρύχθηκε σε δρυμό βιόσφαιρας από την UNESCO Man και το Πρόγραμμα Biosphere. Το 2005 η περιοχή ανακηρύχθηκε σε σημαντική ζώνη για τη διατήρηση των πτηνών (ΙΒΑ) από την BirdLife International.

Η Ζώνη Ειδικής Προστασίας Byala Reka βρίσκεται στη νότια Βουλγαρία, δίπλα από τα εθνικά σύνορα με την Ελλάδα. Καλύπτει τη λεκάνη απορροής του ποταμού Byala και τους περιβάλλοντες λόφους, στο νοτιοανατολικότερο τμήμα της Ανατολικής Ροδόπης.

Η περιοχή χαρακτηρίζεται από τη σποραδική ύπαρξη μεμονωμένων βράχων. Γύρω από τα χωριά υπάρχουν μικρά τμήματα αρόσιμης γης. Η ισχυρή επιρροή του μεσογειακού κλίματος στην περιοχή καταδεικνύει μεγάλη ποικιλότητα στη χλωρίδα, με ευρεία κατανομή μικτών δασών από δρύες και θάμνους. Καθώς υπάρχει περιορισμένη παρουσία ανθρώπων στην συνοριακή αυτή περιοχή, υπάρχουν ακόμη τα δάση της Fagus moesiaca και της Quercus petraea. Η πανίδα εκπροσωπείται από περισσότερα από εκατό είδη πεταλούδας, από το ψάρι τον κυπρίνο της Ροδόπης, από ερπετά, όπως είναι ο τυφλίτης, από τη βαλτοχελώνα και τη ποταμοχελώνα, από πουλιά, όπως η λιοστριτσίδα, ο κοκκινοτσιροβάκος, το γυδοβύζι, ο παρδαλοκεφαλάς, το σαΐνι, από θηλαστικά, όπως ο λύκος, το ζαρκάδι, από είδη νυχτερίδας, κτλ.

Υπάρχουν 167 είδη πτηνών στην περιοχή, από τα οποία τα 33 περιλαμβάνονται στη βουλγαρική κόκκινη λίστα, και η προστασία 67 εξ αυτών είναι σημαντική σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Η περιοχή του ποταμού Byala Reka είναι παγκόσμιας σημασίας, ως περιοχή αντιπροσωπευτική του μεσογειακού βιοσυστήματος. Φιλοξενεί σημαντικές τοποθεσίες για την τροφή και την ανάπαυση δύο παγκοσμίως απειλούμενων ειδών: του μαυρόγυπα και του ασπροπάρη.

Οι κύριοι βιοτικοί πόροι της περιοχής είναι η εκτεταμένη παραδοσιακή κτηνοτροφία, η γεωργία και η δασοκομία.

Όπως πολλές περιοχές της χώρας που έχουν υποστεί μείωση πληθυσμού, στην περιοχή αυτή παρατηρείται μείωση στον αριθμό των οικόσιτων ζώων, κάτι το οποίο, με τη σειρά του, μειώνει τους φυσικούς πόρους για τη διατροφή των γυπών. Άλλες απειλές είναι η λαθροθηρία, οι πυρκαγιές, οι ακάλυπτοι πυλώνες ηλεκτρικού ρεύματος και τα αναπτυξιακά σχέδια (π.χ. ανεμογεννήτριες, ηλιακά πάρκα, μικρές εγκαταστάσεις ύδρευσης). Όλες αυτές οι δραστηριότητες οδηγούν στην απώλεια της βιοποικιλότητας.

Περίπου το 4% της Ζώνης Ειδικής Προστασίας του Byala Reka προστατεύεται από την εθνική και τη διεθνή νομοθεσία για την προστασία της άγριας φύσης. Οι «Μαίανδροι του Byala Reka» είναι προστατευμένη τοποθεσία με σκοπό την προστασία των απειλούμενων ειδών πτηνών, μεταξύ των οποίων ο ασπροπάρης και ο χρυσαετός, όπως επίσης και των παραποτάμιων οικοσυστημάτων. Το 1997 η περιοχή ανακηρύχθηκε σε σημαντική ζώνη για τη διατήρηση των πτηνών (ΙΒΑ) από την BirdLife International.

Η Ζώνη Ειδικής Προστασίας του Madzharovo περιλαμβάνει τμήμα της βαθιάς, στενής κοιλάδας του ποταμού Άρδα μαζί με τις τριγύρω βουνοπλαγιές και βραχώδεις εξάρσεις. Βρίσκεται στην Ανατολική Οροσειρά της Ροδόπης, ανάμεσα στο χωριό Borislavtsi και την πόλη του Madzharovo.

Το ποικιλόμορφο ανάγλυφο, το οποίο αποτελείται από βραχώδη συμπλέγματα, σάρες και πετρώδη εδάφη καθορίζει την κατανομή των φυτών δημιουργώντας ένα μωσαϊκό από δέντρα, θάμνους και ποώδη βλάστηση. Αρόσιμη γη υπάρχει κυρίως στα εδάφη της κοιλάδας με υψηλότερο υψόμετρο. Μεταξύ των ζώων που απαντούν εδώ είναι αμφίβια, όπως ο φρύνος, ερπετά, όπως ο τυφλίτης, το ερημόφιδο, η μεσογειακή και η ελληνική χελώνα, πουλιά, όπως ο πυρροκότσυφας, ο βραχοτσοπανάκος, ο πετρίτης, και θηλαστικά, όπως η αγριόγατα, ο λαγός, ο λύκος, ο αγριόχοιρος κ.ά..

Υπάρχουν 174 είδη πτηνών στην περιοχή, 40 από τα οποία συγκαταλέγονται στην Βουλγαρική Κόκκινη Λίστα και η προστασία 78 εξ αυτών είναι σημαντική σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Η περιοχή είναι παγκόσμιας σημασίας, ως τόπος αντιπροσωπευτικός του μεσογειακού βιοσυστήματος. Εδώ βρίσκεται μία από τις δύο αποικίες όρνιου στη Βουλγαρία. Το Madzharovo συγκαταλέγεται στις σημαντικότερες τοποθεσίες για την προστασία και τη διατήρηση των αρπακτικών πτηνών στη Βουλγαρία, συγκεκριμένα τον ασπροπάρη, ο οποίος απειλείται σε παγκόσμιο επίπεδο.

Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990, η περιοχή γύρω από την πόλη του Madzharovo ήταν αρκετά αναπτυγμένη, λόγω της εξορυκτικής δραστηριότητας που λάμβανε χώρα. Σήμερα, οι ντόπιοι βασίζονται κυρίως στην κτηνοτροφία και στη μικρής κλίμακας γεωργία. Ο οικοτουρισμός έχει μεγάλες πιθανότητες να ενισχύσει την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, και ήδη αναπτύσσεται με αργούς ρυθμούς.

Εξ αιτίας της μείωσης του πληθυσμού στην περιοχή, ο αριθμός των ευρέως εκτρεφόμενων ζώων βρίσκεται σε πτώση. Αυτό μειώνει τις πηγές τροφής για τους γύπες και την υποβάθμιση των βοσκοτόπων, οδηγώντας έτσι σε απώλεια της βιοποικιλότητας. Άλλα προβλήματα και απειλές είναι η λαθροθηρία, οι ενδεχόμενες ενοχλήσεις στις φωλιές των πτηνών, οι πυρκαγιές, τα επενδυτικά σχέδια για μικρές εγκαταστάσεις ύδρευσης και ανεμογεννήτριες.

Περίπου το 7% της περιοχής προστατεύεται από την εθνική νομοθεσία, ενώ η περιοχή Patronka έχει ανακηρυχθεί ως προστατευόμενη περιοχή αποικίας όρνιων. Επίσης, το 1997 η περιοχή ανακηρύχθηκε ως σημαντική ζώνη για τη διατήρηση των πτηνών (ΙΒΑ) από την BirdLife International.

Η Ζώνη Ειδικής Προστασίας Krumovitsa βρίσκεται στην νότια Βουλγαρία και περιλαμβάνει τις κοιλάδες στον μέσο ρου του Ποταμού Krumovitsa, μαζί με την κοιλάδα του ποταμού Dusun Dere και τους γειτονικούς λόφους και τις πλαγιές της Ανατολικής Οροσειράς της Ροδόπης. Η περιοχή περιλαμβάνει, επίσης, τα περίχωρα των χωριών Gorna Kula και Chal.

Κατά μήκος του ποταμού, υπάρχουν λεύκες, ιτιές, σκλήθρα και πυκνοί θάμνοι (βάτοι και αγριοτριανταφυλιές). Μεταξύ των ζώων που κατοικούν στην περιοχή είναι ερπετά, όπως ο τυφλίτης, η μεσογειακή και η ελληνική χελώνα, πουλιά, όπως ο βραχοτσοπανάκος, η ασπροκωλίνα, ο μαυροπελαργός, ο γερακαετός, και θηλαστικά, όπως ο λύκος, ο αγριόχοιρος, το ζαρκάδι, κ.ά..

Υπάρχουν 136 είδη πτηνών στην περιοχή της Krumovitsa, 26 από τα οποία συγκαταλέγονται στην Βουλγαρική Κόκκινη Λίστα και η προστασία 64 εξ αυτών είναι σημαντική σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Η περιοχή είναι παγκόσμιας σημασίας, ως τόπος αντιπροσωπευτικός του μεσογειακού βιοσυστήματος. Συγκαταλέγεται στις σημαντικότερες περιοχές για την προστασία του παγκοσμίως απειλούμενου ασπροπάρη.

Γεωργία, δασοκομία και (εκτεταμένη) κτηνοτροφία.

Η μείωση του πληθυσμού της περιοχής οδηγεί σε αντίστοιχη μείωση του πληθυσμού των εκτρεφόμενων ζώων και, κατά συνέπεια, του αριθμού των πτωμάτων ζώων. Αυτό, κατ’ επέκταση, μειώνει σε μεγάλο βαθμό τις φυσικές πηγές τροφής για τους γύπες. Απειλές για την άγρια ζωή της περιοχής αποτελούν επίσης, οι πυρκαγιές, η λαθροθηρία, τα δηλητηριασμένα δολώματα, το ηλεκτρικό δίκτυο και τα αναπτυξιακά σχέδια που δεν λαμβάνουν υπόψη τη φύση.

Δυο φυσικές τοποθεσίες στην περιοχή της Krumovitsa έχουν ανακηρυχτεί ως προστατευόμενες για τη διατήρηση του τοπίου. Επίσης, το 1997 η περιοχή ανακηρύχθηκε σε σημαντική ζώνη για τη διατήρηση των πτηνών (ΙΒΑ) από την BirdLife International.

Το Εθνικό Πάρκο δάσους Δαδιάς – Λευκίμης – Σουφλίου βρίσκεται στο κέντρο του νομού Έβρου και στις απολήξεις της οροσειράς της Ροδόπης. Χαρακτηρίζεται από τους χαμηλούς και δασωμένους λόφους που δημιουργούν πολυσχιδείς μικρές κοιλάδες και από λίγες καλλιεργούμενες εκτάσεις.

Το δάσος Δαδιάς εκτείνεται σε χαμηλά υψόμετρα (10 – 640μ.) και η κύρια τοπογραφική εικόνα του Εθνικού Πάρκου είναι ένα δίκτυο χαμηλών λόφων και λοφοσειρών, με ήπιες πλαγιές που περιβάλλουν μικρές κοιλάδες οι οποίες διασχίζονται από εποχικά ρεματάκια.

Το Εθνικό Πάρκο καταλαμβάνεται από δάση. Πάνω από 70% της περιοχής είναι δασωμένη με δρύες και πεύκα πολλές φορές σε μίξη μεταξύ τους. Η υπόλοιπη γη είναι αγροτική (15%), ανοίγματα (9%) και οικισμοί/δρόμοι (3%).

Το μωσαϊκό των οικοτόπων και η ήπια εκμετάλλευση των φυσικών πόρων συνέβαλαν στη διατήρηση της υψηλής βιοποικιλότητας της περιοχής και στη παρουσία μοναδικών και σπάνιων ειδών χλωρίδας και πανίδας. Τα τελευταία χρόνια 20 χρόνια ένας σημαντικός αριθμός ειδών χλωρίδας και πανίδας έχουν καταγραφεί και μελετηθεί στην περιοχή η οποία περιλαμβάνει: 360-400 είδη φυτών συμπεριλαμβανομένου 25 ειδών ορχιδέας, 104 είδη πεταλούδων κατανέμοντας την περιοχή σε μια από τις 10 καλύτερες περιοχές για πεταλούδες στην Ελλάδα, 12-13 είδη αμφιβίων και 29 είδη ερπετών αναδεικνύοντας την περιοχή σε μια από τις σημαντικότερες στην Ευρώπη ως προς την υψηλή πυκνότητα ερπετών. Επιπλέον, 60-65 είδη θηλαστικών έχουν καταγραφεί, 24 από τα οποία είναι νυχτερίδες, οι περισσότερες σε καθεστώς προστασίας «κινδυνεύον». Επίσης, περίπου 17 είδη ψαριών και 371 είδη ασπόνδυλων έχουν καταγραφεί. Συνολικά 203 είδη πουλιών (με τα 132 να αναπαράγονται εδώ) έχουν απογραφεί μεταξύ των οποίων 36 ημερόβια και 7 νυκτόβια είδη αρπακτικών πουλιών.

Ο υψηλός αριθμός των ειδών των αρπακτικών πουλιών, αλλά και οι πολύ καλοί πληθυσμοί τους για κάποια από αυτά προσδιορίζουν τη σπουδαιότητα που έχει το Εθνικό Πάρκο για τα αρπακτικά πουλιά. Ο κραυγαετός και ο φιδαετός διατηρούν μεγάλους αριθμούς στο πάρκο συγκριτικά με άλλες περιοχές της Ελλάδας, ενώ ο μαυρόγυπας διατηρεί εδώ τη μοναδική αναπαραγωγική αποικία στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια για τα τελευταία 20 χρόνια. Ένας υψηλός πληθυσμός μαυροπελαργού κάνει έντονη την παρουσία του στην περιοχή. Πρόσφατα, το Εθνικό Πάρκο έχει απομείνει το μοναδικό καταφύγιο του ασπροπάρη στην Ελλάδα και στη Θράκη, ενώ ο ελληνικός πληθυσμός έχει μειωθεί τα τελευταία 10 χρόνια από 8-10 ζευγάρια στα μόλις 4-5 ζευγάρια.

Μικρής κλίμακας γεωργία, εκτατική κτηνοτροφία, δασοκομία με επιλεκτικές υλοτομίες, οικοτουρισμός, και δραστηριότητες προστασίας της φύσης είναι οι κύριες ασχολίες των κατοίκων που επιδρούν θετικά στη κατάσταση των οικοτόπων και του τοπίου. Τα αρπακτικά πουλιά βρίσκουν ώριμα δέντρα να φωλιάσουν ενώ στα χωράφια και τα ανοίγματα ψάχνουν την τροφή τους. Ωστόσο, ο χαμηλός αριθμός κτηνοτρόφων και αγροτών δεν μπορούν να διατηρήσουν το μωσαϊκό των οικοτόπων σε όλη την έκταση του πάρκου εκτός από τις περιοχές γύρω από τα χωριά. Τα δασόβια αρπακτικά πουλιά υπερτερούν αριθμητικά σε σχέση με εκείνα που προτιμούν ανοικτά δάση και λιβάδια.

Τα πυκνά πευκοδάση είναι ευάλωτα στις δασικές πυρκαγιές που μπορεί να αποβούν καταστροφικές λόγω υψηλών θερμοκρασιών και ξηρασίας κατά το καλοκαίρι. Παρά την σταθεροποίηση των κτηνοτρόφων τα τελευταία 30 χρόνια που ήταν ήδη λίγοι, πρόσφατα παρουσιάζεται περαιτέρω εγκατάλειψη του επαγγέλματος που μπορεί να αποβεί σε μεγαλύτερη απειλή για το μέλλον. Η μεγάλη ηλικία των εναπομεινάντων κτηνοτρόφων, η άρνηση των νέων να συνεχίσουν το επάγγελμα λόγω δυσκολιών και χαμηλών εισοδημάτων είναι κάποιες από τις αιτίες της εγκατάλειψης της κτηνοτροφίας. Η παράνομη χρήση των δηλητηριασμένων δολωμάτων για έλεγχο των αλεπούδων ή για αντιδικίες μεταξύ κτηνοτρόφων και κυνηγών είναι μια απειλή που κατά καιρούς θέτει σε κίνδυνο τους γύπες και άλλα αρπακτικά πουλιά. Η παράνομη αυτή δράση ελέγχεται περισσότερο εντός του Εθνικού Πάρκου συγκριτικά με την ευρύτερη από το πάρκο περιοχή.

Το δάσος Δαδιάς ανακηρύχθηκε Προστατευόμενη Περιοχή το 1980 με δυο ζώνες αυστηρής προστασίας και μια περιφερειακή ζώνη. Το 2006, η ίδια έκταση ανακηρύχθηκε ως Εθνικό Πάρκο με συνολική έκταση 42.800 εκτάρια στα οποία περιλαμβάνονται τα 7.800 εκτάρια της ζώνης προστασίας της φύσης.

Η περιοχή βρίσκεται στη βόρειο-ανατολική Ελλάδα, δίπλα στα σύνορα με τη Βουλγαρία. Ανήκει στον Δήμο Σουφλίου, ενώ η πλειονότητα των οικισμών είναι παραδοσιακά πομάκικα χωριά. Η περιοχή περιλαμβάνει τη λεκάνη απορροής του Διαβολορέματος που χαρακτηρίζεται από βαθιές και απότομες πλαγιές.

Η περιοχή χαρακτηρίζεται από δάση με περιορισμένη υποβάθμιση λόγω της βόσκησης. Οι χαμηλοί λόφοι καλύπτονται από δάση δρυός και οξιάς και μικρές συστάδες αναδασώσεων με πεύκα. Ένα μεγάλο τμήμα της περιοχής κυριαρχείται από ημιδασωμένες εκτάσεις με διάσπαρτα ώριμα δέντρα δρυός, που αξιοποιούνται μέσω παραδοσιακών πρακτικών μη εντατικής βόσκησης. Ο ποταμός του Διαβολορέματος διασχίζει την περιοχή σχηματίζοντας σημεία με παρυδάτια βλάστηση και μικρές βραχώδεις εξάρσεις. Σε πολλούς φυτοφράκτες που οριοθετούν χωράφια παραμένουν οπωροφόρα δέντρα, προσφέροντας τροφή στα ζώα.

Είναι μια σημαντική περιοχή κυρίως για τα αναπαραγόμενα αρπακτικά, τόσο δασόβιων ειδών, αλλά και ειδών που σχετίζονται με τους αγρούς και τις θαμνώδεις εκτάσεις, αλλά και για τα μεταναστευτικά αρπακτικά. Η περιοχή βρίσκεται στη γειτονιά του Εθνικού Πάρκου Δαδιάς και επομένως αξιοποιείται συχνά από τους μαυρόγυπες και τα όρνια για την αναζήτηση της τροφής τους. Η καφέ αρκούδα παρατηρείται σποραδικά στην περιοχή ενώ ο λύκος διατηρεί μόνιμους μικρούς πληθυσμούς. Τα ώριμα δέντρα δρυός και οι βραχώδεις εξάρσεις είναι κατάλληλα σημεία για φωλιές αρπακτικών. Τα είδη ενδιαφέροντος περιλαμβάνουν: χρυσαετό, μαυρόγυπα, κραυγαετό, φιδαετό, γερακαετό και μαυροπελαργό. Στην περιοχή εμφανίζεται και ο ασπροπάρης, αλλά δεν φωλιάζει.

Οι βασικές οικονομικές δραστηριότητες των κατοίκων της περιοχής είναι η κτηνοτροφία και η εκμετάλλευση της ξυλείας. Τα δρυοδάση αξιοποιούνται για την παραγωγή καυσόξυλου, ενώ τα δάση οξιάς και πεύκου για την παραγωγή βιομηχανικού ξύλου. Η εκμετάλλευση είναι πιο εντατική στα δρυοδάση λόγω αύξησης της ζήτησης για καυσόξυλα. Η κτηνοτροφία παραμένει σημαντική δραστηριότητα στους οικισμούς των Πομάκων, αν και γενικότερα παρατηρείται μια εγκατάλειψη αυτού του είδους των δραστηριοτήτων.

Η μείωση των οικόσιτων ζώων αποτελεί διαρκή απειλή για τη διαθεσιμότητα τροφής για τους γύπες, αλλά επίσης και για τη διατήρηση των ανοιγμάτων στα δάση. Μια επίσης σημαντική απειλή είναι η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων για αλεπούδες, λύκους ή ακόμα και ως τρόπος επίλυσης διενέξεων μεταξύ κυνηγών και κτηνοτρόφων με αφορμή την απώλεια κάποιου σκύλου ιδιοκτησίας τους. Η εντατική εκμετάλλευση του δάσους λόγω της απομάκρυνσης των ώριμων δέντρων συνιστά απειλή για τα σημεία αναπαραγωγής των αρπακτικών πουλιών αλλά και άλλων ειδών όπως ο δρυοκολάπτης. Στην περιοχή υπάρχουν λίγες ανεμογεννήτριες, όμως ο μεγάλος αριθμός των αιολικών πάρκων που προγραμματίζεται να εγκατασταθούν είναι μια σημαντική απειλή για τους γύπες και τα αρπακτικά.

Η περιοχή, περιλαμβάνεται στο δίκτυο περιοχών Ζώνης Ειδικής Προστασίας (SPA), Τόποι Κοινοτικής Σημασίας (SCI) και Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά (IBA).

Η κοιλάδα του Φιλιούρη βρίσκεται στη βορειο-ανατολική Ελλάδα κοντά στα σύνορα με τη Βουλγαρία. Τα χωριά των Πομάκων, διασπαρμένα στο τοπίο, ανήκουν στον Δήμο Αρριανών. Η περιοχή περιλαμβάνει τη λεκάνη απορροής του ποταμού Φιλιούρη που χαρακτηρίζεται από βαθιές και απότομες ρεματιές.

Η κυρίαρχη βλάστηση συνίσταται από μακία με διάσπαρτες συστάδες βοσκημένων δρυοδασών. Δάση οξιάς με υπερώριμα δέντρα εντοπίζονται κοντά στα σύνορα με τη Βουλγαρία. Οι πολυάριθμοι βραχώδεις σχηματισμοί μέσα στις βαθιές κοιλάδες σχηματίζουν κατάλληλες θέσεις φωλιάσματος για αρπακτικά είδη όπως ο χρυσαετός, ο ασπροπάρης και o πετρίτης. Στη γειτονιά των μεγαλύτερων οικισμών, όπως ο Κέχρος, η Χλόη, η Ραγάδα κτλ, το εκτεταμένο δάσος διακόπτεται από πολλούς μικρότερους οικισμούς που συνήθως περιβάλλονται από καλλιέργειες σιταριού. Αυτοί δημιουργούν μικρές «οάσεις», που αποτελούν σημαντικό παράγοντα για την ύπαρξη της σημαντικής βιοποικιλότητας της περιοχής.

Η περιοχή είναι σημαντική για την αναπαραγωγή και μετακίνηση αρπακτικών πουλιών που σχετίζονται με δασώδεις και θαμνώδεις περιοχές. Τα είδη ενδιαφέροντος περιλαμβάνουν τον χρυσαετό, το όρνιο, τον πετρίτη, το μαυρόγυπα και τον βασιλαετό. Ολόκληρη η περιοχή εντοπίζεται μέσα στην περιοχή αναζήτηση τροφής του μαυρόγυπα, ο οποίος ταξιδεύει από το Εθνικό Πάρκο Δαδιάς για να εκμεταλλευτεί τις τροφικές πηγές που εντοπίζει στα λιβάδια της περιοχής. Οι βραχώδεις εξάρσεις της Κοιλάδας του Φιλιούρη αποτελούν επιβεβαιωμένες θέσεις κουρνιάσματος του μαυρόγυπα και του όρνιου. Μια επικράτεια ασπροπάρη βρίσκεται στην περιοχή.

Η κτηνοτροφία συνιστά τη βασική οικονομική δραστηριότητα των τοπικών κοινωνιών που διαβιούν στους παραδοσιακούς πομάκικους οικισμούς. Παρά την εντατική εκμετάλλευση των δασών για την παραγωγή βιομηχανικής ξυλείας και καυσόξυλου, διατηρούνται συστάδες ώριμων δασών δρυός και οξιάς, ιδιαίτερα στα λιβάδια που εντοπίζονται στις κορυφογραμμές των λόφων ή στις δύσκολα προσβάσιμες ρεματιές και πλαγιές.

Η παράνομη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων για τον πληθυσμιακό έλεγχο αλεπούδων και λύκων προκαλεί σημαντικά προβλήματα στους πληθυσμούς των πτωματοφάγων αρπακτικών και στα επικρατειακά ζευγάρια των μεγάλων αετών της περιοχής. Η υπερβόσκηση έχει προκαλέσει την τοπική υποβάθμιση του δάσους και τη διάβρωση του εδάφους. Η πλειονότητα των αιολικών πάρκων που έχουν εγκατασταθεί στη Θράκη κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, βρίσκεται στην περιοχή. Η αρνητική επίπτωση που έχουν οι εγκαταστάσεις αυτές στους γύπες, στα αρπακτικά πουλιά και τις νυχτερίδες είναι πλέον αποδεδειγμένη λόγω της καταγεγραμμένης θνησιμότητας. Στην περίπτωση που γίνει πραγματικότητα η εγκατάσταση του προβλεπόμενου αριθμού αιολικών πάρκων αναμένεται αύξηση των πιέσεων στα είδη αυτά, ιδιαίτερα τον μαυρόγυπα και το όρνιο.

Η Κοιλάδα του Φιλιούρη, περιλαμβάνεται στο δίκτυο περιοχών Ζώνης Ειδικής Προστασίας (SPA), Τόποι Κοινοτικής Σημασίας (SCI) και Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά (IBA).

Η Ζώνη Ειδικής Προστασίας του Κομψάτου βρίσκεται στη βόρειο-ανατολική Ελλάδα, δίπλα στα σύνορα με τη Βουλγαρία. Ανήκει στον Δήμο Ιάσμου, με τον Ίασμο να αποτελεί ταυτόχρονα και τον πλησιέστερο σ’ αυτήν μεγαλύτερο οικισμό. Στα υψηλότερα σημεία της περιοχής εντοπίζονται τα ερείπια παλιών μικρών οικισμών. Την κοιλάδα διασχίζει ο ποταμός Κομψάτος σχηματίζοντας βαθιές και απότομες πλαγιές.

Αυτή η βαθιά κοιλάδα περιβάλλεται από λοφοσειρές που καλύπτονται από φυλλοβόλα πλατύφυλλα δάση (κυρίως ώριμα δρυοδάση) θάμνους και λειβάδια. Σε ορισμένες περιοχές του ποταμού δημιουργούνται σημαντικά ενδιαιτήματα, καθώς πυκνά παραποτάμια δάση με ιτιές και λεύκες εναλλάσσονται με αμμώδεις ακτές και αγρούς. Πολλά βράχια βρίσκονται διάσπαρτα πάνω στις απότομες πλαγιές, με τα πιο εντυπωσιακά να είναι τα επονομαζόμενα Θρακικά Μετέωρα. Αυτοί οι βραχώδεις σχηματισμοί είναι σημαντικά σημεία φωλιάσματος για αρπακτικά πουλιά, γύπες, καθώς επίσης και για τον μαυροπελαργό. Εκατοντάδες άγρια άλογα βρίσκουν καταφύγιο στην κοιλάδα που, μαζί με τα χιλιάδες οικόσιτα ζώα, συντηρούν τα λιβάδια και τα ανοίγματα στα δάση. Στην περιοχή εμφανίζεται και λύκος που κατά καιρούς προκαλεί ζημιές στα κοπάδια των οικόσιτων ζώων.

Είκοσι-οκτώ είδη ημερόβιων αρπακτικών πουλιών έχουν εντοπιστεί στην περιοχή, εκ των οποίων τα είδη ενδιαφέροντος περιλαμβάνουν τον θαλασσαετό, το όρνιο, τον χρυσαετό, τον βασιλαετό και τον μαυρόγυπα. Οι πληθυσμοί τους παραμένουν περιορισμένοι παρόλο που η περιοχή χαρακτηρίζεται από πληθώρα φυσικών τροφικών πηγών. Δύο ζευγάρια ασπροπάρη παραμένουν στην περιοχή, αν και δεν έχουν κάθε χρόνο επιτυχείς αναπαραγωγές.

Η βασική οικονομική δραστηριότητα είναι η κτηνοτροφία. Την άνοιξη και το καλοκαίρι, στα υψηλότερα σημεία της κοιλάδας εντοπίζει κανείς συγκεντρωμένους πολλούς βοσκούς, με τις πλαγιές να είναι γεμάτες από κοπάδια. Σ’ αυτά τα βοσκοτόπια, τα δρυοδάση αποτελούνται από ώριμα, χαμηλά δέντρα, με χαρακτηριστική μορφή, εξαιτίας της κλαδονομής και του μη-εμπορικού κλαδέματος που πραγματοποιείται συστηματικά εδώ και πολλά χρόνια. Η συστηματική εκμετάλλευση του δάσους αποτελεί την άλλη βασική δραστηριότητα και σε ορισμένα σημεία το δρυοδάσος σταδιακά αντικαθίσταται από αναδασώσεις κωνοφόρων. Η αναρρίχηση και η πεζοπορία αποτελούν μια αναπτυσσόμενη οικολογική δραστηριότητα, ενώ έχει σηματοδοτηθεί ένα δίκτυο ορεινών μονοπατιών με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Η παράνομη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων από κτηνοτρόφους και κυνηγούς έχει άμεση επίπτωση στους πληθυσμούς των πτωματοφάγων αρπακτικών, που μπορεί να επιφέρει ακόμα και την εξαφάνιση τους από την περιοχή. Η εντατική εκμετάλλευση των δασών, που οδηγεί στην απομάκρυνση ώριμων και νεκρών δέντρων και στην αντικατάσταση ώριμων δρυοδασών με αναδάσωσης κωνοφόρων, έχει ως αποτέλεσμα την υποβάθμιση του τοπίου και των ενδιαιτημάτων των αρπακτικών πουλιών και γενικότερα των δασόβιων ειδών. Στην υποβάθμιση των δασών και τη διάβρωση των εδαφών συμβάλλει και η υπερβόσκηση. Πιθανές απειλές συνιστούν τα σχέδια για την κατασκευή μεγάλου φράγματος στον ποταμό Κομψάτο και για την εγκατάσταση αιολικών πάρκων.

Η Κοιλάδα του Κομψάτου, περιλαμβάνεται στο δίκτυο περιοχών Ζώνης Ειδικής Προστασίας (SPA), Τόποι Κοινοτικής Σημασίας (SCI) και Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά (IBA).

Η Ζώνη Ειδικής Προστασίας Νότιο Δασικό Σύμπλεγμα βρίσκεται στο νοτιο-ανατολικό άκρο της οροσειράς της Ροδόπης με λίγα χωριά που ανήκουν στο Δήμο Αλεξανδρούπολης.

Η περιοχή χαρακτηρίζεται από χαμηλούς λόφους και ημι-ορεινές περιοχές με πλατύφυλλα δέντρα, όπως δρύες, φράξους, γαύρους και θάμνους μακίας βλάστησης. Πριν 40 χρόνια πολλά φυσικά αιωνόβια δρυοδάση αντικαταστάθηκαν με αναδασώσεις πεύκων. Οι περισσότερες αναδασώσεις κάηκαν στη διάρκεια μεγάλων δασικών πυρκαγιών τα έτη 2009 και 2011 και οι καμένες περιοχές αφέθηκαν στη φυσική τους αναγέννηση χωρίς εκ νέου αναδασώσεις. Ένας πυρήνας φυσικού υπερώριμων μαυρόπευκων δίπλα στο Δέλτα του Έβρου περιλαμβάνεται σε αυτή τη Ζώνη και είναι σημαντικό για φώλιασμα και κούρνιασμα αρπακτικών πουλιών. Σε αυτό το δάσος μαυρόπευκων φωλιάζει θαλασσαετός που μαζί με το ζευγάρι του δάσους Δαδιάς αποτελούν τα 2 μοναδικά ζευγάρια του είδους στο νομό Έβρου. Περίπου 45 στικταετοί έχουν καταγραφεί να κουρνιάζουν σε αυτό το πευκοδάσος. Σε όλη τη ζώνη υπάρχουν βραχώδεις εξάρσεις με την πιο εντυπωσιακή στο φαράγγι του Άβαντα. Σπάνια φυτά όπως η αγριομηλίτσα (Eriolobus trilobatus) αλλά και ενδημικά είδη πεταλούδων έχουν καταγραφεί σε αυτή την περιοχή.

Αυτή η περιοχή αποτελεί ένα οικολογικό διάδρομο ανάμεσα στο Δέλτα Έβρου και το δάσος Δαδιάς πολύ σημαντικό για τα αρπακτικά πουλιά και άλλα είδη θηλαστικών. Αυτοί οι τελευταίοι λόφοι της Ροδόπης που γειτνιάζουν με το ποτάμι του Έβρου αποτελούν μια σημαντική περιοχή μετανάστευσης αρπακτικών πουλιών και υδρόβιων πουλιών. Στο ανατολικό μέρος της περιοχής υπάρχει μια αποικία 7-8 ζευγαριών όρνιων. Τα είδη προτεραιότητας σε πουλιά είναι: ο θαλασσαετός, ο χρυσαετός, ο βασιλαετός, ο μαυρόγυπας, το όρνιο, ο κραυγαετός, ο στικταετός, ο φιδαετός, ο γερακαετός, ο μπούφος και ο μαυροπελαργός. Ο ασπροπάρης έχει παρουσία στην περιοχή αλλά δεν φωλιάζει.

Δασοπονία, γεωργία, κτηνοτροφία και εξορύξεις είναι οι κύριες δραστηριότητες στην περιοχή. Τα δάση διαχειρίζονται για παραγωγή καυσόξυλων και βιομηχανική ξυλεία. Η κτηνοτροφία έχει περιοριστεί κοντά στα χωριά. Η παραδοσιακή γεωργία λαμβάνει χώρα σε μικρής κλίμακας χωράφια που δημιουργούν θύλακες βιοποικιλότητας ανάμεσα στα δάση.

Τα δάση της περιοχής δεν διαθέτουν πολλά ώριμα δέντρα εξαιτίας της εντατικής διαχείρισης τςη δασικής βλάστησης. Τα δάση είναι πυκνά ειδικά οι θαμνότοποι λόγω της μειωμένης άσκησης της κτηνοτροφίας. Η παράνομη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων έχει καταγραφεί στην περιοχή με στόχο κυρίως τον έλεγχο της αλεπούς. Λατομεία εξόρυξης δομικών υλικών για κατασκευή οδοστρωμάτων λειτούργησαν κοντά στις αποικίες των όρνιων. Η στρατιωτική δραστηριότητα είναι ιδιαίτερα έντονη στην περιοχή και υπάρχει πίεση εγκατάστασης εκτεταμένου πεδίου ασκήσεων στο μέλλον.

Η περιοχή περιλαμβάνεται στο δίκτυο των Ζωνών Ειδικής Προστασίας (SPA) και των Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά (ΙΒΑ).